REST EN DIGEST EN TRAUMA

Het concept van ‘rest and digest’ is nauw verbonden met de functie van het parasympathische zenuwstelsel, met name de nervus vagus. Dit systeem is verantwoordelijk voor de ontspanning en het vergemakkelijken van herstelprocessen in het lichaam. Echter, wanneer er sprake is van trauma, kan dit de respons verstoren en het autonome zenuwstelsel ontregelen.

• Fight or flight versus rest and digest. Het autonome zenuwstelsel is opgedeeld in het sympathische en parasympathische zenuwstelsel. Het sympathische zenuwstelsel activeert de fight or flight respons, wat handig is in noodsituaties. Aan de andere kant faciliteert het parasympathische zenuwstelsel de rest and digest respons, waardoor het lichaam kan herstellen na stressvolle situaties.

Langdurige stress

• Trauma en autonome dysregulatie. Trauma, vooral wanneer het gaat om langdurige stress of ernstige gebeurtenissen, kan leiden tot autonome dysregulatie. Dit betekent dat het autonome zenuwstelsel niet goed kan schakelen tussen de activerende respons (sympathisch) en de ontspannende respons (parasympathisch). Mensen met een geschiedenis van trauma kunnen vastzitten in een staat van constante paraatheid, waardoor het moeilijk wordt om te rusten en te herstellen.

• Hyperarousal en hypoarousal. Trauma kan leiden tot hyperarousal (overactiviteit van het sympathische systeem) of hypoarousal (onderactiviteit van het sympathische systeem). Beide toestanden kunnen het vermogen van het lichaam om effectief over te schakelen naar de rest and digest modus beïnvloeden.

• Invloed op spijsvertering. Een goed functionerend parasympathisch zenuwstelsel is essentieel voor een gezonde spijsvertering. Het activeert de productie van spijsverteringsenzymen, bevordert de samentrekking van de darmen en stimuleert de afgifte van maagsappen. Bij trauma kan de verstoring van dit systeem leiden tot spijsverteringsproblemen, waaronder maagklachten, prikkelbaredarmsyndroom (IBS) en andere gastro-intestinale aandoeningen.

Zorg voor jezelf

• Herstel. Het herstellen van de rest and digest respons na trauma vereist vaak therapeutische interventies. Traumagerichte therapieën, zoals EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) en cranio sacraal therapie kunnen helpen bij het reguleren van het autonome zenuwstelsel en het herstellen van een gezond evenwicht tussen het sympathische en parasympathische systeem.

• Zelfzorg en ontspanningstechnieken. Zelfzorg en ontspanningstechnieken, zoals mindfulness, ademhalingsoefeningen en yoga, kunnen ook nuttig zijn om de nervus vagus te stimuleren en het lichaam te helpen over te schakelen. Auteur: Madeleine van Mourik.